گروههای مرکز مطالعات

قبل از احداث یک سازه نیاز است تا از مشخصات زمین و خاک محل اطلاع داشت. مهندسی ژئوتکنیک شاخه ای از مهندسی عمران است که به بررسی رفتار زمین به ویژه با توجه به سازه های واقع بر آن می پردازد. در حالت کلی اهداف مطالعات ژئوتکنیک به شرح زير می باشد:

تعيين ضخامت و جنس لايه های زيرسطحی، وضعیت سطح آب زير زمينی و موقعيت احتمالی حفرات و قنوات موجود در ساختگاه پروژه

بررسی زمين شناسی عمومی، مهندسی و لرزه خيزی منطقه (شهر تهران) و ساختگاه پروژه

تعيين رده بندی خاک (تیپ زمین)، عدد نوع زمين و شتاب مبنای طرح

تعيين خصوصيات شيميايی خاک

تعيين پارامترهای فيزيکی، مقاومتی و تغيير شکل پذيری خاک محل پروژه

تعيين ظرفيت باربری و نشست شالوده های سطحی و عميق

تعيين پتانسيل روانگرايی، تورم و رمبندگی خاک

ارائه توصيه های فنی

گروه مطالعات ژئوتكنيک یکی از گروه های مهم مركز مطالعات می باشد که روند کاری و اهم دستاوردهای این گروه به طور خلاصه بدين شرح است:

ابتدا اطلاعات لازم برای پروژه ها از كارفرماها اخذ و پس از انجام هماهنگی‌های لازم با نمایندگان کارفرما و انجام بازديدهای مقدماتی، دستور كارهای حفاری و آزمايشگاهی توسط كارشناسان همکار صادر و به بخش‌های حفاری و مكانيک خاک ابلاغ می‌گردد؛ اين بخش‌ها پس از انجام عمليات درخواستی نتايج به دست آمده را در اختیار كارشناسان گزارش‌نويس قرار می دهند و آن ها نیز پس از تحليل داده ها و نتایج آزمایش ها، گزارش را تهيه و در كميسيون مركز (متشکل از اساتيد دانشگاه) ارائه می‌نمايند. اين گزارش پس از تائيد در كميسيون، نهايی و برای كارفرما ارسال می‌گردد.

در سال های اخير فعاليت های گروه ژئوتكنيک افزايش محسوسی داشته كه تعداد پروژه ها و آمارهای ساليانه موجود نيز اين موضوع را تاييد می نماید. طراحی و توسعه نرم افزار سيستم فنی و ثبت تمامی داده ها در آن از موارد ديگری است كه انجام و پیوسته به روز رسانی می شود. همچنین از مهم ترین پروژه هایی که در چند سال اخیر مطالعه شده اند می توان به پروژه های "بزرگراه طبقاتی صدر"، "ادامه اتوبان يادگار امام"، "ادامه غربی اتوبان حکیم"، "تقاطع های غیر همسطح شهید باقری" و "تونل های تقاطع یادگار - جی" اشاره کرد. همچنین یک گزارش تیپ برای یکسان سازی ساختار گزارش های ژئوتکنیکی تدوین و تهیه شده که در نوبت چاپ قرار دارد. 

دفتر خدمات فنی ژئوتکنیک:

پس از دریافت درخواست مطالعات از مناطق و سازمان های شهرداری، دفتر خدمات فنی ژئوتکنیک بررسی های اولیه از جمله اخذ اطلاعات فنی مورد نیاز از مشاور طرح را انجام داده و با هماهنگی كارشناسان ذیصلاح، بازديدهای مقدماتی از محل پروژه انجام می گردد. در مرحله بعد، پس از اخذ مجوزهای حفاری از اداره راهنمایی و رانندگی و مناطق شهرداری، عملیات میدانی حفاری شامل حفر گمانه های حفاری ماشینی و چاهک های دستی و آزمایش های برجای لازم تخت نظارت کارشناسان دفتر فنی حفاری انجام می شود.

نمونه های اخذ شده از محل پروژه به آزمایشگاه فنی مکانیک خاک منتقل و در این محل آزمایش های لازم مطابق ضوابط علمی و فنی بر روی نمونه ها انجام می شود.

مجموعه اطلاعات بدست آمده از مراحل یاد شده جهت تهیه گزارش در اختیار كارشناس ژئوتکنیک پروژه گذاشته می شود و پس از تجزيه و تحليل مورد نیاز، گزارش پروژه تنظیم و جهت تصویب در هیات ژئوتکنیک مركز که از اساتيد دانشگاه تشكيل شده است طرح می گردد. درنهایت گزارش تصویب شده حاوی نتایج آزمایشات، دفترچه محاسبات، ظرفیت باربری و راهکارهای مهندسی مناسب برای پروژه، به صورت مجلد برای كارفرما ارسال می شود.

 دفتر فنی حفاری:

قبل از ساخت يك سازه نياز است تا جنس، خواص و پارامترهای مقاومتی خاک زمين مورد نظر شناسايی و تعيين گردد. اين مهم معمولاً از طريق حفر گمانه های ماشينی (Bore holes) و دستی (Test Pit) انجام می شود. مهم ترين وظايف دفتر فنی حفاری تنظيم لاگ (Log) گمانه ها، انجام آزمايش های برجا (مطابق با استانداردهای روز) و اخذ و ارسال نمونه های خاک (نمونه های دست خورده و دست نخورده) به آزمايشگاه مكانيک خاک می باشد. 

در سال های اخير فعاليت های واحد حفاری افزايش محسوسی داشته كه آمارهای ساليانه ی موجود نيز اين موضوع را تاييد می كنند. همچنين با طراحی، توسعه و به روز رسانی نرم افزار سيستم فنی امکان ثبت یکپارچه ی داده ها (شامل لاگ گمانه ها و نتایج آزمایش ها) میسر شده است. از سال 1388 به بعد آزمايش های برجای جديدی مانند پرسيومتر (PMT) و برش مستقیم برجا (DST) نيز در پروژه های مختلفی (مانند بزرگراه صدر، ادامه اتوبان يادگار امام، بيمارستان رويان و ...) انجام شده است. 

 

دفتر فنی مكانيک خاک:

آزمايشگاه فنی مكانيک خاک مركز؛ همزمان با افتتاح آزمايشگاه شهرداری در سال 1348 تاسيس گرديد و يكي از قديميترين بخش های موجود در مركز مطالعات ژئوتكنيک و مقاومت مصالح می باشد، اين آزمايشگاه در طول ساليان گذشته به دفعات با خريد لوازم و تجهيزات آزمايشگاهی پيشرفته، مجهز و به‌روز رسانی گرديده و به موازات خريد لوازم و ادوات، با تمهيداتی كارشناسی شده، ظرفيت انجام آزمايشات افزايش يافته است.

روند انجام كار در اين بخش بدين صورت است كه نمونه‌های اخذ شده در عمليات حفاری به آزمايشگاه منتقل شده و در اين بخش ابتدا آزمايشات فيزيكی مانند آزمايشات تعيين درصدرطوبت، دانه بندی، تعيين حدود آتربرگ و هيدرومتری جهت طبقه بندی خاک و سپس آزمايشات مكانيكی مانند آزمايشات تک محوری، سه محوری، تحكيم، برش مستقيم و نفوذپذيری جهت بدست آوردن پارامترهای مكانيكی مثل چسبندگی و زاويه اصطكاک داخلی خاک و ضرايب نشست پذيری انجام مي‌شود. آزمايشگاه مكانيک خاک اين مركز با برخورداری از پرسنل مجرب و مجهز به انواع دستگاه ها و وسايل آزمايشگاهی و با استفاده از جديدترين روش های استاندارد، آزمايشات را با دقت زياد انجام می دهد.

كاربرگ آزمايشات انجام شده در اين بخش در رايانه ثبت و نتايج و گراف های مربوطه توسط برنامه نرم افزاری پيشرفته تهيه می گردد.

در راستای اهداف سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران و به منظور انجام آزمايشات معتبر و دقيق در پروژهی های دردست اجرای شهرداری تهران اعم از ساختمان، پل، تونل، كانال، ديوار حائل و بهسازی سازه ها، آزمايشگاه مكانيک خاک مركز مطالعات با استفاده از روش های استاندارد سعی نموده آزمايشات را با دقت زياد انجام دهد. بديهی است ارائه پارامترهای مكانيک خاک كه در تهيه گزارش‌های ژئوتكنيک مورد نياز می باشد نيازمند چنين دقتی است.

 

درسه دهه اخیر با گسترش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، برنامه‌ریزی شهری و اجرای پروژه‌های زیربنایی نظیر پیشگیری از خطرات بلایای طبیعی و زیست‌ محیطی در کشور، مطالعات زیرسطحی بااستفاده از روش‌های مستقیم و غیر مستقیم، امری ضروری به نظر می‌رسد. به این منظور، گروه مطالاعات سطحی و زیرسطحی مرکز مطالعات ژئوتکنیک و مقاومت مصالح، با هدف شناسایی و مطالعات زیرسطحی با روش های ژئوفيزيكی تشکیل شد. تولید نقشه‌های زیرسطحی شهر تهران، با استفاده از بانک اطلاعات جامع ژئوتکنیک و نتایج روش‌های ژئوفیزیکی، از ديگر اهداف این گروه می‌باشد.

 

1- دفتر فنی ژئوفيزيک

اين بخش در ابتدای نيمسال دوم سال 1391 با هدف مطالعات مقدماتی و شناسايی تاسيسات شريانی و همچنين ارزيابی نقاط مستعد نشست در سطح شهر تهران ايجاد شد. در ابن بخش از دو روش ژئوفيزيكی رادار نفوذی زمين (GPR) و لرزه نگاری انكساری درون گمانه ای (دانهول) استفاده می شود.

بيشترين حجم پروژه های ارجاعی به اين بخش مربوط به روش GPR می باشد. از نيمسال دوم سال 1393 خدمات دانهول به مجموعه فعاليت های اين بخش اضافه گرديد.

خدمات قابل ارائه با روش GPR
با گذشت زمان و استفاده از نيروهای متخصص در زمينه روش GPR مجموعه خدمات قابل ارائه رشد چشمگيری داشته كه برخی از اين فعاليت ها به شرح زير می باشد:

شناسايی تأسيسات و شريان‌های زير سطحی (به منظور پيشگيری از مخاطرات احتمالی) شامل: لوله‌های گاز، خطوط انتقال آب، شبكه‌های فاضلاب، خطوط مخابرات، برق و ...

شناسايی حفرات زيرسطحی و نواحی سست و ريزشی و قنوات

شناسايی سطح آب زيرسطحی در اعماق كم

ارزيابی كمی و كيفی روسازی خيابان ها

شناسايی چاه های احتمالی در محل های گودبرداری

بررسی زيرساختار خطوط راه آهن مترو (بالاست و لايه بستر)

مطالعه خرابی قسمت بالاست و ساب‌گريد

بررسی نشست‌های موضعی ايجاد شده در مسير خطوط راه آهن مترو

مطالعه غير مخرب خرابی های بتن و دهانه پل ها (ترك خوردگی در پايه پل ها و تعيين نقاط كلريده شده)

تعدادی از پروژه‌های شاخص GPR:

ارزيابی نقاط مستعد نشت و نشست در اطرف برج ميلاد

تعيين محل‌های آبشستگی، ميدان توحيد (تونل توحيد)

تعيين حفرات و عوامل نشست بزرگراه مدرس

شناسايی حفرات و نقاط مستعد نشست در جاده مخصوص تهران – كرج (تقاطع جناح)

خدمات قابل ارائه با روش ژئوفيزيكی دانهول:

بررسی سرعت موج برشی و تراکمی

تعیین عمق سنگ بستر لرزه‌ای

تعیین تیپ خاک مطابق آیین نامه استاندارد 2800

شناخت رفتار دینامیکی خاک

ديگر فعاليت های انجام شده در دفتر فنی ژئوفيزيک:

ارائه دو مقاله در اولين همايش ملی رادار نفوذی زمين در دانشگاه شهيد باهنر كرمان- ارديبهشت 1393

دعوت از متخصصين اين بخش جهت داوری پنج مقاله در اولين همايش ملی رادار نفوذی زمين

دعوت افتخاری از اين بخش جهت برپايی غرفه در نمايشگاه تخصصی - همايش ملی رادار نفوذی زمين

پذيرش دو مقاله در پانزدهمين كنفرانس بين المللي GPR – بروكسل، بلژيک - تيرماه 1393 

دعوت از متخصصين اين بخش جهت داوری 10 مقاله در بيست و يكمين كنفرانس ژئوفيزيک مهندسی و زيست محيطی نزديک به سطح (Near Surface Geophysics)- تورين- ايتاليا، زمان برگزاری شهريور 1394

اهداف محقق شده در دو سال اول فعاليت دفتر فنی ژئوفيزيک

تكميل مباحث تئوری و تهيه و فراگيری نرم افزاری مورد نياز

خريد دستگاه GPR با فركانس مركزی 80 مگاهرتز

آموزش حرفه ای كار با دستگاه

انجام پروژه های ارجاعی

تهيه فرمت نهايی برداشت و ارائه خروجی ها

تهيه فرمت ارائه گزارش نهايی

تشكيل كميته تخصصی جهت داوری گزارش پروژه ها

شناسايی و استفاده از مشاوران مجرب جهت برون سپاری بخشی از پروژه ها

اهداف آتی

انجام مطالعات GPR خطوط 6 و هفت مترو جهت شناسایی مناطق مستعد نشست (حدود 70 درصد انجام شده است)

تكميل كادر فنی و تخصصی اين بخش

استفاده از اعضاء هيات علمي دانشگاه ها و متخصصين مجرب ژئوفيزيک جهت تكميل اعضاء كميته فنی ژئوفيزيک

برگزاری مناقصه جهت برون سپاری پروژه های GPR، با توجه به رشد قابل توجه پروژه های ارجاعی در اين زمينه

ارائه مقاله در كنفرانس های بين المللی و داخلی

2- دفتر تهیه نقشه های زیرسطحی
تاریخ تشکیل: 1391/7/15
نیروی انسانی: یک نفر کارشناس ارشد زمین شناسی 

اهداف تشكيل:

ایجاد بانك داده‌های ژئوتكنيک و ژئوفيزيک

امكان دسترسی سريع كاربران به بانک اطلاعاتی جامع ژئوتكنيک و ژئوفيزيک

مديريت زمان و هزينه‌ها با روش آدرس‌دهی به اطلاعات موجود از طريق ترسيم نقشه

پاسخگويی به مشكلات فوری توسعه شهری، از طريق موجود بودن اطلاعات تفصيلی ژئوتكنيک و علوم زمين در محيط GIS و تهيه نقشه‌های مدل‌سازی شده نظير قابليت روانگرايی، فرونشست، زمين‌لغزش و ...

اطلاع از وضعيت عمومی و مشخصات اوليه فيزيكی و مكانيكی خاک به منظور روشن شدن دورنمای وضعيت ژئوتكنيک خاک در پروژه‌های بزرگ و تصميم‌گيری در مورد نوع و تعداد آزمايش‌ها

برنامه ريزی يكساله قسمت نقشه‌های زيرسطحی

جذب و تكميل كادر تخصصی مطابق طبقه‌بندی مشاغل

ایجاد نسخه الكترونيک گزارش‌های ژئوتكنيک مركز

ايجاد بانك داده 1/3 از كل مطالعات ژئوتكنيک مركز

ارتقا سخت‌افزاری سیستم‌های رایانه‌ای جهت توليد و نگهداری از بانک ژئوتكنيک و نقشه

عقد قرارداد (تفاهم نامه) به اشتراک گذاری داده‌ها با مركز مطالعات راه، مسكن و شهرسازی به عنوان مرجع و متولی بانک داده ژئوتكنيک كشور

همكاری با سازمان زمين‌شناسی و اكتشافات معدنی كشور به عنوان مرجع و متولی تهيه نقشه‌های زمين مرجع، جهت توليد نقشه‌های زمين‌شناسی، زمين‌شناسی مهندسی و مخاطرات محيطی

پهنه‌بندی گستره شهر تهران از ديدگاه اثر ساختگاه در هنگام زلزله و دستيابی به مدل سه بعدی رسوبات اين گستره

تشكيل كميته فنی نقشه‌های زيرسطحی

طرح‌ها:

تكميل بانک اطلاعات ژئوتكنيک و ژئوفيزيک شهر تهران

تكميل كتابخانه الكترونيک گزارش‌های ژئوتكنيک و ژئوفيزيک شهر تهران

به اشتراک گذاری داده‌های ژئوتكنيک با مركز مطالعات راه، مسكن و شهرسازی به عنوان مرجع و متولی بانك داده ژئوتكنيک كشور

تهيه نقشه زمين‌شناسی 1:25000 با همكاری سازمان زمين‌شناسی و اكتشافات معدنی كشور به عنوان مرجع و متولی تهيه نقشه‌های زمين مرجع

تهيه نقشه زمين‌شناسی مهندسی 1:25000 با همكاری سازمان زمين‌شناسی و اكتشافات معدنی كشور به عنوان مرجع و متولی تهيه نقشه‌های زمين مرجع

پهنه‌بندی گستره شهر تهران از ديدگاه اثر ساختگاه در هنگام زلزله و دستيابی به مدل سه بعدی رسوبات اين گستره

ارزيابی موقعيت خاک های دستی، ضعيف و مسئله‌دار، فروچاله‌ها و نشست‌های محلی

بررسی پتانسيل خطر زمين‌لغزش و روانگرايی در گستره شهر تهران

تهیه نقشه‌های تیپ زمین بر اساس سرعت موج برشی مطابق آیین‌نامه استاندارد 2800 با توجه به داده‌های لرزه نگاری درون گمانه ای (Downhole)

همكاری با سازمان انرژی های نو جهت پهنه بندی ضريب انتقال حرارت خاک شهر تهران به منظور استفاده از انرژی زمين گرمايی در قالب سيستم پمپ حرارتی

ساخت و سازهای ايمن و با دوام مستلزم استفاده از مصالح مرغوب و با دوام می باشد. بدين منظور هدف اصلي گروه مقاومت مصالح كنترل كيفيت مصالح مصرفی در ساخت و سازهای عمرانی است.
در آزمايشگاه های اين گروه انواع مصالح اعم از  قير، سنگدنه های مصرفی در ساخت بتن و آسفالت، سيمان، قطعات بتني مانند جداول و كفپوش، انواع بتن و آسفالت ، ميلگرد، تيرآهن، ورق، پيچ و مهره، ژئوسنتتيك ها، مصالح مصرفی در راهسازی و ... از نظر مقاومت، دوام و خصوصيات فيزيكی و شيميايی بر اساس به روزترين استانداردهای آزمايشگاهی كنترل می شوند.
همچنين انواع طرح های اختلاط بتن و آسفالت بر اساس نشريات معتبر بين المللی همراه با پروژه های تحقيقاتی مرتبط در اين گروه انجام می گيرد.

خدمات بخش بتن:
در اين بخش آزمايشات مخرب و غير مخرب بر روی قطعات بتنی و بتن تازه به منظور تعيين كيفيت قطعات انجام می گيرد. اهم اين خدمات به شرح ذيل می باشد:

تعيين مقاومت فشاری، خمشی و جذب آب بر روی نمونه های ساخته شده از بتن تازه

تعيين مقاومت فشاری، خمشی و جذب آب بر روی نمونه های مغزه اخذ شده از سازه ها و جداول بتنی

تعيين مقاومت خمشی، جذب آب، درصد سايش و مقاومت در برابر يخبندان كفپوشهای بتنی

انجام آزمايشات غير مخرب بتن مانند آزمايش التراسونيک و تعيين قطر و شبكه ميلگرد در داخل بتن و آزمايش چكش اشميت

انجام آزمايشات مربوط به سنگدانه های مصرفی در بتن جهت تعيين مشخصات فيزيكی و شيميايی مصالح

انجام آزمايشات فيزيكی و شيميايی سيمان

ارائه طرح های اختلاط انواع بتن ها

خدمات بخش آسفالت: 

مغزه گيری از آسفالت جهت تعيين درصد تراكم لايه آسفالتی

ارائه طرح های اختلاط انواع آسفالت مانند HMA، SMA، آسفالت لايه نازک و انواع آسفالتهای حفاظتی

كنترل كيفی آسفالت اجرا شده

كنترل كيفی مصالح مصرفی در آسفالت

كنترل كيفی آسفالت گرم

انچام پروژه های تحقیقاتی در زمینه آسفالت و انواع روسازی

خدمات بخش قیر:

كنترل كيفی انواع قيرهای خالص، پليمری، قيرابه ها و قيرهای محلول

كنترل كيفی قيرهای درزگير با ساخت دستگاه باند تست برای اولين بار در ايران

انجام پروژهای مطالعاتی مرتبط با افزايش دوام آسفالت از طريق بهبود كيفيت قير

خدمات بخش زیرسازی:

مطالعات بستر راه به منظور شناسايی وضعيت موجود و تعيين پارامترهای لازم جهت طراحی روسازی راه

كنترل كيفی مصالح و نيز تعيين درصد تراكم لايه های اجرا شده در پروژه های راه‌سازی

خدمات بخش فولاد:

انجام آزمایشات كنترل كيفی مربوط به انواع پیچ، مهره، ورق، فولاد و ...

انجام آزمایشات ژئوسنتتیک ها مثل ژئوگریدها، ژئوتکستال ها، نئوپرن ها و...

انجام آزمايشات فولاد

---

---

---

---

با توجه به گستردگی فعالیت برخی از پروژه های شهرداری تهران و به منظور پایش مستمر و سریع این فعالیت ها، آزمایشگاه های مقیم متناسب با درخواست کارفرما برای کنترل 1، 2 و یا 3 نوع عملیات خاکی، بتنی و آسفالتی تجهیز می شوند. چراکه نمونه برداری های موردی دارای اشکالاتی بوده و استقرار آزمایشگاه در پروژه های بزرگ و فعال به افزایش سرعت اجرا منجر شده و از نظر اقتصادی نیز برای کارفرما نسبت به نمونه برداری موردی مقرون به صرفه تر خواهد بود.
همچنین درصورتیکه کارفرما نسبت به انجام آزمایش های کنترل کیفی جوش در پروژه های سازه اسکلت فلزی درخواستی داشته باشد، خدمات کنترل کیفی جوش بصورت موردی و یا مقیم به پروژه مربوطه ارائه می گردد.
از آغاز شروع بکار هریک از بخش های این گروه تا کنون بیش از 200 پروژه در سطح شهرتهران به آزمایشگاه مقیم مجهز گردیده که در حال حاضر 16 آزمایشگاه مقیم در پروژه های شهرداری تهران و 22 آزمایشگاه در مناطق 22گانه شهرداری در حال فعالیت می باشند.

البته فعالیت های شهرداری تهران بسیار گسترده است ولیکن عموماً در مکان هایی آزمایشگاه مقیم مستقر می شود که نیاز به حضور شبانه روزی آزمایشگاه برای کنترل کیفی بوده و یا فعالیت عمرانی با سرعت بالایی در حال انجام است؛ به غیر از پروژه هایی که در آنها آزمایشگاه مستقر شده است، حدوداً تعداد 20 پروژه نیز بصورت موردی و از طریق پروژه های همجوار دارای آزمایشگاه، در حال فعالیت می باشند.
گروه آزمایشگاه شامل 3 بخش و قسمت به شرح زیر می باشد:

1. بخش بازرسی جوش

2. بخش نظارت بر آزمایشگاه های مقیم مناطق

3. بخش نظارت بر آزمایشگاه های مقیم سازمانها

 

1- بخش بازرسی جوش

هدف اصلی این بخش، نظارت بر حسن انجام خدمات مشاوران کنترل و بازرسی جوش همکار مرکز مطالعات در سازه های فلزی معرفی شده از سوی مناطق بیست و دو گانه و سایر سازمان ها و شرکت های تابعه شهرداری تهران می باشد. 

وظیفه بخش بازرسی جوش، نظارت عالیه بر عملکرد مشاوران بازرسی جوش همکار مرکز مطالعات است که در حال ارائه خدمات مناطق 22 گانه و سایر سازمان ها و شرکت های تابعه شهرداری تهران می باشد و رأساً اقدام به بازرسی های جوش و ارائه گزارشات می نماید.

فرآیند بازرسی های جوش به این صورت است که ابتدا پروژه سازه فلزی در اتوماسیون اداری شهرداری تهران به این مرکز معرفی می شود و بعد از واگذاری پروژه به مشاور بازرس جوش همکار این مرکز، مشاور بازرس جوش در غالب قرارداد فی ما بین اقدام به بازرسی جوش نموده و نتایج را در قالب گزارشی مکتوب به این مرکز ارسال می نماید. سپس بخش بازرسی جوش برای راستی آزمایی این گزارش ها اقدام به بازدید های دوره ای در زمان انجام و اتمام پروژه می کند و در نهایت خروجی مشاور بازرسی جوش اگر درست بوده باشد، توسط بخش بازرسی جوش مرکز تایید و نهایتاً خروجی بدست آمده در قالب یک گزارش پایانی برای کارفرما ارسال می شود.

در حال حاضر مرکز مطالعات با دو مشاور بازرسی جوش طرف قرار داد است که بازرسی جوش مناطق 22 گانه و سایر سازمان ها و شرکت های تابعه شهرداری تهران را تحت پوشش قرار داده که خدمات بازرسی جوش، میزان پیش تنیدگی پیچ و مهره (ترکمتر)، بازرسی رنگ، کنترل کیفی ورق های فولادی و پیچ و مهره و ... را انجام می دهند. 

 

این بخش با بیش از 15 سال سابقه درخصوص بازرسی جوش سازه‌های اسکلت فلزی پروژه‌های سطح شهر تهران با هدف کنترل کیفیت جوش و اتصالات و استفاده از نيروهای متخصص موجب ارتقاء روز افزون کیفیت سازه‌های اسكلت فلزی پروژه‌های شهر تهران با شرح خدمات ذیل شده است: 

كنترل كيفی و بازرسی جوش سازه‌های اسكلت فلزی سطح شهر تهران(ميانگين ساليانه 11000 تن)

كنترل كيفی و بازرسی رنگ سازه‌های اسكلت فلزی سطح شهر تهران

كنترل ابعادی سازه‌های اسكلت فلزی سطح شهر تهران

كنترل ميزان پيش تنيدگی پيچ و مهره (تركمتر) سازه‌های اسكلت فلزی سطح شهر تهران

نظارت بر عملكرد مشاوران كنترل و بازرسی جوش مناطق 22 گانه شهرداری تهران

ارزيابی مشاوران واجد صلاحيت خواهان همكاری با شهرداری تهران

پایش سلامت پل های عابر پیاده سطح شهر تهران از طریق بازرسی های تصادفی

2- بخش نظارت بر آزمایشگاه های مقیم مناطق
نظارت بر حسن انجام خدمات آزمایشگاهی ارائه شده توسط مشاوران همکار با مناطق 22 گانه شهرداری تهران در زمینه کنترل کیفیت عملیات بتنی، خاکی و آسفالتی به عنوان هدف اصلی این بخش تعیین شده است. هدف یادشده از طریق تدوین روش ها، برنامه ریزی و کنترل طرح، کنترل کیفیت خدمات، انتخاب و معرفی مشاوران (تهیه لیست بلند مشاوران ذیصلاح)، و برگزاری دوره های آموزشی و آزمون و ... پیگیری می شود.
در حال حاضر شهر تهران به 11 حوزه آزمایشگاهی تقسیم شده (هر 2 منطقه مجاور یک آزمایشگاه) که در راستای کاهش هزینه ها و ایجاد تناسب با میزان پروژه های موجود، این تعداد حوزه به چهار حوزه تقلیل و به همان نسبت از پرسنل مشاور کاسته خواهد شد. البته این موضوع خللی به کنترل کیفیت وارد نخواهد کرد و پایش سلامت عملکرد آزمایشگاه ها بیش از پیش تحت نظارت قرار خواهد گرفت.

ارتقاء کیفی

تا اواسط سال 1394 مجموعه فعالیتهای گروه هماهنگی آزمایشگاه های مقیم براساس استاندارد BS1881 انگلیس (ویرایش سال 1980) که از قدیمی ترین استانداردها می باشد، صورت می پذیرفت. لیکن در جهت ارتقاء سطح کیفی فعالیتها از شهریور سال 1394 استاندارد BSEN اروپا مرجع امور قرار گرفت . یکی دیگر از از اقدامات شایسته مرکز، کاهش سن آزمون ها از 10 به 7 و از 42 به 28 روز در نمونه برداری بتن بود که تاثیراتی ژرف در ارتقاء کیفی پروژه ها برجای نهاده است.

همچنین به منظور ارتقاء سطح علمی پرسنل آزمایشگاهی و بازرسی جوش، علاوه بر برگزاری چندین دوره کارگاه های آموزشی بصورت مستمر، نسبت به برگزاری آزمون علمی و ارزیابی عملی ایشان اقدام می شود. 

3- دفتر آزمایشگاه های مقیم مرکز
افزایش سطح کیفی عملیات عمرانی یکی از دغدغه های اصلی مدیریت مهندسی شهرداری تهران است. از این رو با توجه به پراکندگی و تعداد پروژه هایی که همزمان در شهرداری تهران اجرا می شوند، مرکز مطالعات علاوه بر بکارگیری از ظرفیت های داخلی خود، از خدمات مهندسین مشاور ذی صلاح نیز در زمینه استقرار آزمایشگاه محلی بهره می برد. در راستای سیاست ارتقا کیفیت خدمات، مشاورین همکار مرکز باید حداقل رتبه 2 از معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری سابق (سازمان برنامه و بودجه) در تخصص مربوطه را دارا باشند.
در حال حاضر تعداد 18 آزمایشگاه مقیم در پروژه های شهرداری تهران در حال فعالیت می باشند که از این تعداد 11 آزمایشگاه توسط پرسنل  و امکانات مرکز مطالعات و 7 آزمایشگاه توسط مشاوران همکار در حال ارائه خدمات آزمایشگاهی هستند. به طور متوسط از ابتدای شروع فعالیت این مرکز در هر سال حدود 25 آزمایشگاه مستقر همزمان در پروژه ها ارائه خدمات نموده اند. لازم بذکر است که در قراردادهایی که به صورت EPC در پروژه های عمرانی شهرداری تهران منعقد می گردد، این بخش بعنوان نظارت عالیه و کنترل مضاعف فعالیت می نماید.
فرآیند ارائه خدمات در این بخش به اینصورت است که ابتدا از طرف کارفرما ، طی یک درخواست کتبی از مرکز مطالعات درخواست می شود تا یک واحد آزمایشگاه مقیم در محل پروژه مستقر نماید. برای تجهیز آزمایشگاه تامین محل استقرار و برخی از تجهیزات از قبیل لوازم اداری، حوضچه نگهداری بتن، میزکار و ... بر عهده ی کارفرما و سایر تجهیزات مورد نیاز برای انجام آزمایشات برای کنترل کیفیت سه نوع عملیات خاکی، بتنی و آسفالتی توسط مرکز مطالعات تهیه و آزمایشگاه مربوطه را به این امکانات تجهیز می کند. 
پس از ثبت درخواست انجام آزمایش توسط دستگاه نظارت مقیم پروژه در سامانه یکپارچه فنی آزمایشگاهی و ارسال درخواست کتبی آن به آزمایشگاه، پرسنل آزمایشگاه مقیم نسبت به انجام آزمایشات درخواستی اقدام و نتایج را در سامانه یکپارچه فنی آزمایشگاهی ثبت نموده و گزارش استخراجی مربوطه را در قالب یک شیت تولید و پس از فرآیند تایید این نتایج به مدیر گروه هماهنگی آزمایشگاه های مقیم ارجاع شده تا مهر کنترل کیفی (QC) بر روی آنها درج و سپس نتایج مربوطه برای کارفرما ارسال شود. یادآور میشود برای سرعت بخشیدن به روند انجام فعالیت های عمرانی سرپرست آزمایشگاه موظف به ارائه گزارش روزانه به نظارت مقیم پروژه می باشد.
استقرار آزمایشگاه مقیم در بیش از 150 پروژه عمرانی در شهر تهران از سال 1380 تا کنون و ارائه خدمات آزمایشگاه مقیم به پروژه های شاخص شهرداری تهران از جمله دریاچه چیتگر، تونل های نیایش، توحید، رسالت و پل های طبقاتی صدر، جناح، باکری و... ، بهسازی و ساخت بزرگره های آزادگان، یاسینی،امام علی و...  از جمله فعالیت های این بخش بوده و همچنین با توجه به حائز اهمیت بودن پخش آسفالت و بتن RCC در سطح مناطق 22 گانه شهرداری تهران این بخش با استقرار دو واحد آزمایشگاه مقیم در کارخانه های تولید آسفالت و بتن RCC سازمان مهندسی (کارخانه 6،7،9 ، کارخانه 8و کارخانه 4)نسبت به کنترل کیفیت تمام پارامترهای آسفالت و RCC تولیدی اقدام می نماید.

گروه پشتیبانی عهده‌دار نظارت، برنامه‌ریزی، اداره، هدایت و اجرای امور اداری، همچنین اخذ، کنترل و پیگیری سفارش‌های ارجاع شده به مرکز و تنظیم صورت‌وضعیت‌های مربوطه و ارائه خدمات پشتیبانی مورد نیاز گروه‌های فنی می‌باشد. 

بخش‌های زیر مجموعه این گروه عبارتند از:

1- دفتر خدمات پشتیبانی و کالیبراسیون تجهیزات که خود شامل واحد‌های متنوع زیر می‌باشد:

واحد تدارکات:

که وظیفه‌ی شناسایی تأمین‌کنندگان اقلام مصرفی و لوازم تخصصی مورد نیاز آزمایشگاه‌ها اعم از تولیدکنندگان داخلی و شرکت‌های بازرگانی وارد کننده تجهیزات پیشرفته خارجی را بر عهده دارد و بنا به نیاز و درخواست واحد‌های فنی و آزمایشگاهی مرکز در خصوص خرید و تحویل آنها بر اساس قوانین و ضوابط جاری در سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران اقدام می‌نماید.

واحد تعمیر نگهداری ساختمان و تجهیزات فنی و آزمایشگاهی:

که وظیفه‌ ارائه خدمات پشتیبانی و نگهداری از ساختمان، تأسیسات، تجهیزات اداری و آزمایشگاهی مرکز را عهده‌دار می‌باشد. بخشی از خدمات مرتبط با این واحد پس از شناسایی نمایندگان مجاز ارائه دهندگان خدمات پس از فروش تجهیزات آزمایشگاهی از طریق برون‌سپاری و بخش دیگری نیز با استفاده از توانمندی پرسنل در اختیار به انجام می‌رسد.

واحد خدمات داخلی:

انجام امور مربوط به پذیرایی‌ها، آبدارخانه‌ها، نظافت عمومی، جمع‌آوری و تخلیه نخاله‌های حاصل از فعالیت بخش‌های آزمایشگاهی مرکز و ... را می توان به عنوان بخشی از شرح وظایف این واحد به شمار آورد.

واحد نقلیه (ترابری)

مسئولیت تأمین خودرو‌های مورد نیاز در بخش‌های مختلف مرکز و همچنین نظارت بر انجام سرویس‌ها و تعمیرات دوره‌ای خودرو‌ها، کنترل ورود و خروج و تهیه لیست کارکرد ماهانه و .... به این واحد واگذار شده که بخشی از خودرو‌ها در اختیار این واحد در تملک سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران بوده و تعدادی نیز بصورت مأمور از شرکت خودرو سرویس شهر تأمین شده‌اند.

واحد انبار:

مسئولیت برآورد اقلام و تجهیزات مصرفی اداری و فنی، تنظیم درخواست خرید و انجام پیگیری‌ها برای خرید اقلام درخواست شده، انجام امور مرتبط با انبارداری و ... را بر عهده دارد.

واحد کالیبراسیون تجهیزات:

مسئولیت کنترل، پیگیری و انجام هماهنگی‌‌های لازم برای تدوین برنامه‌زمانبندی کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی و شناسایی شرکت‌های مجاز دارنده گواهینامه استاندارد 17025 به منظور خرید خدمات مورد نیاز برای انجام کالیبراسیون دوره‌ای تجهیرات مرکز بر عهده‌ این واحد می‌باشد.

واحد IT:

ارائه خدمات نگهداری و پشتیبانی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری از سیستم‌های رایانه‌ای، نرم‌افزارهای کاربردی، شبکه کامپیوتری و سیستم مخابراتی مستقر در مرکز را عهده‌دار می‌باشد.

واحد قرارداد‌ها:

مسئولیت تنظیم پیش‌نویس اسناد مناقصه و قرارداد‌ها، تصویب آنها در کمیته‌ فنی سازمان، شرکت در جلسات ارزیابی کیفی و فنی مشاوران شرکت کننده در مناقصات و در نهایت پیگیری جهت انعقاد و ابلاغ قرارداد‌ها را عهده‌دار می‌باشد.

2- دفتر خدمات اداری، رفاهی و منابع انسانی:

هماهنگی امور اداری، رفاهی و پرسنلی مرکز با امور مالی و اداری سازمان مشاور، نظارت و کنترل نحوه‌ تردد و ورود و خروج پرسنل، تهیه و تنظیم فرم‌های کارکرد ماهانه، محاسبه و تنظیم فرم‌های مربوط به اضافه‌کاری، شبکاری و تعطیل کاری و در نهایت پیگیری کلیه امور استخدامی پرسنل بر عهده‌ این دفتر می‌باشد.

دبیرخانه: وظایف اصلی این واحد عبارتند از، انجام امور مربوط به ورود و خروج نامه‌های اداری، نتایج آزمایشگاهی، ارسال اسناد مربوط به مناقصات، تایپ نامه‌ها و گزارش‌ها و چاپ و تکثیر آنها، بایگانی و نگهداری از اسناد اداری و فنی و ...

 

3- قسمت سفارشات:

با بهره‌گیری از امکانات سامانه‌ اتوماسیون فنی و آزمایشگاهی که برای اولین بار توسط مرکز مطالعات تهیه و از سال 1387 عملیاتی شده و توزیع آن در سطح شهرداری تهران اعم از کارفرمایان، پیمانکاران، تولیدکنندگان و مشاوران متولی انجام امور عمرانی، متولی کنترل، ردیابی و پایش تمامی سفارش‌های ثبت شده در سامانه، توزیع آنها بین بخش‌های مختلف فنی و آزمایشگاهی، تهیه و تنظیم گزارش‌های فنی و در نهایت ارسال نتایج آزمایشگاهی می‌باشد. همچنین تأخیرات احتمالی بوجود آمده در انجام امور یاد شده را کنترل و با ارائه گزارش‌های متنوع مدیریتی، امکان طراحی و انجام اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی را فراهم می‌نماید.

4- قسمت رسیدگی به صورت‌وضعیت‌ها:

در این قسمت دو فعالیت اصلی به شرح زیر در جرایان می‌باشد:

تهیه، تنظیم و ارسال صورت‌حساب‌های مرتبط با خدمات ارائه شده به کارفرمایان مختلف.

رسیدگی و کنترل مالی صورت وضعیت‌های ارائه شده از سوی مشاوران بخش خصوصی همکار با مرکز و ارسال آنها به امور مالی سازمان جهت پرداخت.

یکی دیگر از وظایف مهم و اصلی این گروه مدیریت و راهبری سامانه اتوماسیون فنی و آزمایشگاهی مرکز به عنوان اولین سامانه آزمایشگاهی در ایران است  و پیگیری امور مربوطه شامل:

نظارت بر حسن انجام تعهدات مشاور همکار در زمینه پشتیبانی و نگهداری از سامانه 

احصاء نیاز‌های بخش‌های مختلف، جمع‌آوری نظرات و تجزیه و تحلیل سیستم به منظور انجام اصلاحات احتمالی یا توسعه‌ عملکرد آن

هماهنگی بین بخش‌های مختلف مرکز، مشاوران همکار، مناطق 22 گانه و همچنین سایر کارفرمایان در خصوص نحوه‌ استفاده از سامانه و ارائه‌ آموزش‌های لازم

شناسایی مشکلات احتمالی موجود در سامانه و اقدام و پیگیری جهت رفع آنها

تهیه فایل پشتیبان از دیتابیس متصل به سامانه بصورت دوره‌ای